SUBSTANCIA, CONSUMIDOR E CONTEXTO
Os factores de risco en drogodependencias son aquelas condicións ou características, individuais ou ambientais, que aumentan a probabilidade de que un individuo se implique no consumo de drogas ou que este lle provoque problemas importantes. Resulta destacable que a existencia de factores de risco asociados ao consumo de drogas non implica unha necesaria causalidade, é dicir, a maior número de factores de risco ó redor dunha persoa establécese unha maior probabilidade de consumo, pero non é unha correlación imprescindible.
Cada factor de risco actúa de maneira interrelacionada có resto de factores persoais, da realidade social e da propia substancia. A complexidade das realidades que inflúen no consumo de drogas obedecen a factores de diversa natureza que se poden clasificar en:
Cada droga posúe unhas características farmacolóxicas propias que definen as súas diferentes potencialidades adictivas. Se ben é certo que é posible establecer, con carácter xeral, a capacidade adictiva de cada substancia así como os seus efectos sobre o sistema nervioso central, tamén se debe considerar o motivo que leva ao seu consumo inicial e a reiteración do mesmo cando a potencialidade adictiva aínda non domina ao consumidor.
É importante coñecer a capacidade adictiva da droga, pero tamén o é recoñecer que o consumo desta toma importancia na medida en que cumpre unha función para o usuario concedéndolle un significado concreto en relación ao contexto no que se encontre.
FACTOR DE RISCO: SUBSTANCIA CLASIFICACIÓN DA O.M.S. |
|
GRUPO I |
OPIO E DERIVADOS: Mofirna Heroína Codeína Petidina Pentazocina Fentanillo |
GRUPO II |
BARBITÚRICOS: Fenobarbital Amobarbital Butabarbital ALCOHOL |
GRUPO III |
COCAÍNA ANFETAMINAS |
GRUPO IV |
LSD CANNABIS |
A persoa consumidora non é un elemento pasivo dentro do proceso de drogodependencias senón que é quen outorga significado e dota de interpretación a substancia, aos seus efectos, as súas consecuencias e incluso quen relaciona contextualmente as expectativas e a función que tanto a nivel social como persoal (tempo libre, rendemento laboral ou académico, evasión...) a substancia está a desenvolver.
FACTOR DE RISCO: CARACTERÍSTICAS DO CONSUMIDOR | |
CARACTERÍSTICAS DA PERSONALIDADE |
BAIXA AUTOESTIMA BAIXA ASERTIVIDADE ELEVADA BUSCA DE SENSACIÓNS ESCASA CONFORMIDADE COAS NORMAS SOCIAIS ESCASA TOLERANCIA Á FRUSTRACIÓN ELEVADA NECESIDADE DE APROBACIÓN SOCIAL E FALTA DE AUTONOMÍA DIFICULTADE PARA O MANEXO DE ESTRÉS |
FACTORES CONDUCTUAIS |
INSATISFACCIÓN CÓ TEMPO LIBRE BAIXO APREVEITAMENTO ESCOLAR FALTA DE HABILIDADES SOCIAIS E RELACIONAIS |
FACTORES COGNITIVOS, ACTITUDES E VALORES |
FALTA DE COÑECEMENTOS SOBRE DROGAS EXPECTATIVAS POSITIVAS RESPECTO AO SEU CONSUMO ESCASA CAPACIDADE NA TOMA DE DECISIÓNS E RESOLUCIÓN DE PROBLEMAS |
CARACTERÍSTICAS DA REALIDADE SOCIAL
As características particulares do ambiente no que se establece a existencia e/ou consumo da substancia pode ser incitador de factores de vulnerabilidade ou de factores de protección. A influenza social exerce unha poderosa forza modeladora sobre a conducta das persoas.
FACTOR DE RISCO: CONTEXTO SOCIAL | |
AMBIENTE FAMILIAR |
BAIXA COHESIÓN FAMILIAR CLIMA AFECTIVO INADECUADO ESTILO EDUCATIVO FAMILIAR CONSUMO DE DROGAS NO AMBIENTE FAMILIAR |
AMBIENTE ESCOLAR |
FALTA DE INTEGRACIÓN FAMILIAR CONSUMO DE DROGAS NO MEDIO ESCOLAR |
GRUPO DE IGUAIS |
DEPENDENCIA DO GRUPO FALTA DE HABILIDADES PARA ENFRONTARSE Á OFERTA |
ÁMBITO LABORAL |
ORGANIZACIÓN O PROCESO PRODUCTIVO AMBIENTE LABORAL POSTO DE TRABALLO OU TAREFA |
FACTORES DO AMBIENTE MACROSOCIAL |
DISPOÑIBILIDADE DA DROGA SISTEMA DE VALORES ACTITUDES TOLERANTES DE CARA AO CONSUMO ESCASEZA DE RECURSOS SAUDABLES PLANIFICACIÓN URBANÍSTICA PUBLICIDADE DE DROGAS LEGAIS INADECUADO DISCURSO SOCIAL SOBRE AS DROGAS |